Toon Kelder - untitled

Toon Kelder

Er zijn in de 20ste eeuw weinig Nederlandse Kunstenaars geweest, die al tijdens hun leven zoveel erkenning en bewondering mochten ondervinden als de schilder/beeldhouwer Toon Kelder. Belangrijke kunstcritici als Kasper Niehaus, Albert Plasschaert, W. Jos De Gruyter, Dolf Welling en Frank Elgar bespraken lovend zijn werken, geëxposeerd op talloze solo- en groepstentoonstellingen tussen 1927 en zijn overlijden in 1973.

Er zijn tevens weinig Nederlandse schilders geweest in de 20ste eeuw, die zo rigoureus als Toon Kelder in 1948 gebroken hebben met hun verleden. Van een "romantisch sensivist" werd hij Abstract Kunstenaar, op zoek naar een steeds verder loslaten van voorstelling, Kleur en Vorm. Van schilder in De Stijl van de Bergense School (hij was bevriend met Boendermaker), via uiterst kundig portretschilder met grote opdrachtgevers als Paul Rijkens (Unilever topman en kunstverzamelaar, en de Brabantse fabrikant en kunstverzamelaar Peijnenburg, tot zijn lyrische pastelkleurige Naakten, waarvoor zijn beeldschone vrouw Alex model stond.

En dan volgt de breuk met het verleden. Gekleurde gouaches en Oost Indische inkttekeningen met aanvankelijk nog herkenbare voorstellingen maken plaats voor in gouache geschilderde vormen, waarin men het oog van de beeldhouwer Kelder kan herkennen. "Ik maak eindelijk iets dat de moeite waard is" verzucht Toon Kelder op zijn 75ste verjaardag. Makkelijk heeft Kelder het zichzelf en zijn publiek niet gemaakt. Zijn laatste werk is introvert en gevoelig.

Werken van Kelder bevinden zich in diverse Nederlandse musea: Het Rijksmuseum Kröller Müller, het Stedelijk Museum te Amsterdam, waar Sandberg zijn werk zeer bewonderde, het Haagse Gemeentemuseum, het Groninger Museum en last but not least het Museum of Modern Art te New York.