Jan Lavies* (Den Haag 1902-Gorinchem 2005), een inkttekening met inkt,
potlood en witte verf op papier omstreeks 1930. Mogelijk ontwerp voor
een affiche of reclamedrukwerk, afmeting 26 x 24 cm, in lijst (44 x 41
cm). Gesigneerd rechtsonder. Herkomst: een privé collectie.
Johannes Frederik (Jan) Lavies (Den Haag, 9 september 1902 –
Gorinchem, 4 januari 2005) was een Nederlandse kunstenaar die bekend was
door zijn art deco-achtige affiches van schepen van de
Holland-Amerikalijn. Hij zou tekenleraar worden, maar het reclamevak
vond hij interessanter: voor hij examen deed aan de Koninklijke Academie
voor Beeldende Kunsten in Den Haag, ging hij naar Duitsland.
In 1925 vertrok Lavies naar Nederlands-Indië en vanaf dat moment
kwam zijn carrière goed op gang onder meer door de publicatie van een
omslagontwerp voor het weekblad d'Oriënt. Lavies ontwierp op Java onder
meer tentoonstellingsstands, folders, kofferetiketten voor hotels,
advertenties, en affiches voor importfirma's. Opdrachtgevers waren
vooral de KPM, General Motors, Shell, Esso, en Sport in Beeld.
Hij keerde in 1932 terug in Nederland. Hij bekwaamde zich in de
airbrush-techniek. De in Indië gelegde contacten werden voortgezet en
hij ontwierp affiches voor het Pelikaan-comité, de Kon. Ned. Ind.
Luchtvaartmaatschappij (KNILM), maar maakte ook omslagen voor de
Autokampioen van de ANWB. Vanaf 1932 werkte hij veel voor de
Rijksverzekeringsbank. Bekend werden ook een affiche voor de Wereld
Jamboree (1937) en omslagen voor de King Atlas (1936-1981) en hij was
ook boekbandontwerper.
In de oorlogsjaren ging Lavies vooral aan het werk met het opknappen
van schilderijen. Hij ontwierp twee affiches voor Winterhulp en
vervalste persoonsbewijzen. Na de bevrijding maakte hij affiches voor
broodfabriek Van der Meer & Schoep, de firma Autopalace, importeur
van de automerken Škoda en Tatra. In de periode 1950-1970 was de
Holland-Amerika Lijn zijn belangrijkste klant. Lavies ontwierp voor deze
scheepvaartmaatschappij menukaarten, wijnkaarten en muziekprogramma’s
voor gebruik op de schepen.
In 2002 organiseerde het Gorcums Museum een tentoonstelling over het
werk van Jan Lavies waarbij hij zelf nog aanwezig was. De
tentoonstelling was een onderdeel van de expositie Uitgerookt? Roken in
de reclame (Museum voor Communicatie, Den Haag). De tentoonstelling gaf
een beeld van het rijke oeuvre van Jan Lavies, die in september 2002 100
jaar werd. Affiches, menukaarten, boekomslagen, illustraties en
advertenties, zowel in de gedrukte vorm als de originelen, illustreerden
de stijl van Jan Lavies, die in de jaren 1922-1978 het grootste deel
van zijn werk tot stand bracht in opdracht van tientallen bedrijven.
Een groot deel van zijn werk liet Lavies na aan het rijk, nu in de
collectie van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Sector
Kunstcollecties (RCE), en ook het Internationaal Instituut voor Sociale
Geschiedenis (IISG) heeft veel werk in de collectie.