Marius Sintemaartensdijk, sepia ets, Oude Kerk te Rijswijk

De Oude Kerk is een Protestantse kerk aan Herenstraat in Rijswijk. De huidige kerk werd in de 15e eeuw gebouwd en is een van de oudste gebouwen in Rijswijk. Bijzonder is dat bij deze verbouwing om de toren heen werd gebouwd, zodat deze nu in de kerkruimte staat.

Van der Kloot Meyburg restaureerde het schip, koor, kapellen en het stuk om de toren in 1919/20. Hij ontdekte dat reeds in de 11e eeuw zich een romaanse kapel op deze plaats bevond, en als plaats van aanbidding is de lage heuvel (een oud binnenduin) waarop de Rijswijkse kerk zich bevond al eeuwen daarvoor gebruikt. Oudere sporen zijn niet gevonden, wel enkele grafstenen uit het begin van de 13e eeuw. De huidige 'grote kapel' is in 1469 als familiekapel aangelegd door Jan Ruychrock van der Werve, schatbewaarder van Jacoba van Beieren en later raadsheer aan het hof van Filips van Bourgondië. Ook het leprozenluikje, waardoor lepralijders van buiten toch iets van de mis konden meemaken, dateert uit de middeleeuwen. Door het luik kon andersom kaarslicht uit de kerk op het kerkhof vallen, het dodenlicht.

Tijdens de Beeldenstorm in 1566 werd de kerk met rust gelaten. In 1617 zochten de verdreven contraremonstranten uit Den Haag onder leiding van de afgezette predikant ds. Henricus Roseus hun toevlucht in Rijswijk, de zgn. 'Rijswijckloopers'. In de Rijswijkse kerk werd de rebellerende Haagse kerkenraad opgericht, die na de Synode van Dordrecht legaal zou worden. Nadien werd het gebouw verfraaid met meubelstukken, zoals de kansel uit 1620, gemaakt door de plaatselijke timmerman Seger Hermansz. Kistemaecker.