Unieke collage of assemblage kunstwerk van
Truus Nienhuis (1929-2019).
Maakt deel uit van de reeks '
Het genaaide bos', zie informatie hieronder.
Nienhuis was fotograaf, collagist en assemblagekunstenaar.
Kenmerkend in haar werken is de voorliefde voor streng geordende reeksen van min of meer identieke elementen. Ze is in haar werk sterk beïnvloed door de internationaal vermaarde kunstenaar Jan Schoonhoven met wie zij decennialang bevriend was en veel samenwerkte, en door haar man, kunstenaar Henk Peeters. Ook Nienhuis behoort tot de Nulgroep.
Dit werk bestaat uit een (met spuitbus?) beschilderd stuk karton waarop plukken gras of hooi zijn geassembleerd, in de gedaante van een vlam(?). Het natuurlijke materiaal is conserverend behandeld en met dezelfde zilver- en goudkleurige verf bewerkt.
Het werk is niet gesigneerd 'but signed all over', zie foto's en bijgaande informatie. Op de achterzijde van de lijst blijkt de kunstenaar en afkomst van het werk: Truus Nienhuis
Datering: waarschijnlijk gemaakt in de periode 1992-1997, zie tekst hieronder
Foto's maken deel uit van de beschrijving. Op de foto's is enige reflectie van fotograaf te zien.
Truus Nienhuis was de partner van de vermaarde beeldend kunstenaar Henk Peeters (ZERO, Nulgroep). Dit kunstenaarsechtpaar werd niet alleen geroemd vanwege hun bijdrage aan de (internationale) kunstgeschiedenis, maar ook wisten zij door hun vele contacten en samenwerkingen een indrukwekkende privécollectie op te bouwen.
In 1997 opende Truus Nienhuis in Bronkhorst een eigen expositieruimte voor haar collages en assemblages:
Galerie de Schuur. Zij publiceert in datzelfde jaar samen met haar echtgenoot, Henk Peeters, de fotomap
Herinneringen aan Jan Schoonhoven.
Deze en navolgende passages zijn ontleend aan hetgeen in 1998 door Roel Arkesteijn is gepubliceerd in FotoLexicon, 15e jaargang, nr. 30. Die tekst is integraal te lezen op:
https://depthoffield.universiteitleiden.nl/1530f04nl/Over de kunstenaar:Geertruida Antonia (Truus) Nienhuis wordt op 30 maart 1929 te Delft geboren.
In 1947 ontmoet ze de (later internationaal bekende) kunstenaar Jan Schoonhoven. Sindsdien blijft zij haar leven lang bevriend met hem en zijn vrouw Anita. Via de Schoonhovens leert Nienhuis in Pulchri Studio in Den Haag haar man, beeldend kunstenaar Henk Peeters kennen.
In 1956 verhuist zij met haar gezin naar Arnhem waar Henk als docent aan de Academie (huidige ArtEZ) is aangesteld. In toenemende mate verandert hun Arnhemse woning in een ontmoetingsplaats voor gelijkgestemde beeldende kunstenaars en schrijvers. In 1958 richt Peeters samen met Jan Schoonhoven, Armando, Jan Henderikse en Kees van Bohemen de
Nederlandse informele groep op, die een expressie- en voorstellingsloze materie schilderkunst propageert. De Nederlandse informele groep valt in 1959 uiteen maar het blijft een zoete inval in het huis van Nienhuis en Peeters. In 1961 richten Peeters, Schoonhoven, Armando en Henderikse de
Nulgroep op, een groepering die sterke banden onderhoudt met onder meer de Duitse Zero-groep, de Franse Nouveaux Réalistes en de Italiaanse Azimuthgroep.
Vanaf het begin van de jaren tachtig werkt Truus Nienhuis als autodidact aan een bescheiden fotografisch oeuvre. Vanwege haar echtgenoot, en door haar vriendschap met Jan Schoonhoven, brengt zij een groot deel van haar leven door in kunstenaarskringen. Kunstenaarsportretten nemen dan ook een belangrijke plaats in binnen haar oeuvre. Ook in haar overige fotografische werk, variërend van reisfotografie, fotocollages tot assemblages, is geestverwantschap te zien met de ideologie van de zogenaamde Nulgroep waarvan Peeters en Schoonhoven deel uitmaakten.
In Nienhuis’ (fotografische) werk is onmiskenbaar affiniteit met de Nul-ideologie zichtbaar. Haar foto’s zijn uniek binnen de grote internationale kunstenaarsgroeperingen Zero en het Nouveau Réalisme. Het is immers verbazingwekkend dat, terwijl bij deze stromingen de perceptie van de dagelijkse realiteit voorop stond, nauwelijks gebruik gemaakt werd van de artistieke uitdrukkingsmogelijkheden die de fotografie bood.
Kenmerkend in Nienhuis’ collages en assemblages is de voorliefde voor streng geordende reeksen van min of meer identieke elementen. In de foto’s is het de sobere, schijnbaar neutrale, niet-geïdealiseerde registratiewijze en het oog voor esthetische structuren die haar achtergrond verraadt. Een bijzondere plaats binnen Nienhuis’ fotografie neemt de samenwerking met Jan Schoonhoven in. In 1991 is voor het VPRO programma Atlantis door zoon Mark Peeters de documentaire
Delfts wit gemaakt, over Truus Nienhuis en Jan Schoonhoven.
Van een andere orde dan haar ‘serieuze’ fotografie acht Nienhuis de vele collages die zij in 1992 onder de verzamelnaam
Het genaaide bos tentoonstelde en sindsdien uitbreidde. Het betreft hier een restcategorie van vaak beschilderde fotocollages en assemblages van materialen uit de natuur die Nienhuis rond Het Leusveld of tijdens reizen aantreft: takjes, gruis van lavasteen, haar van Schotse hooglanders, peulen van de brem, grassen en insectenvleugels. De fotografe rangschikt de min of meer gelijke elementen in eenvoudige geometrische patronen. Dit werk werd door Nienhuis sinds 1997 afzonderlijk van haar andere foto’s tentoongesteld in haar eigen
Galerie de Schuur te Bronkhorst. De dubbelzinnige naam van de reeks is ontleend aan het antwoord dat Henk Peeters ooit gaf op de vraag naar de activiteiten van zijn echtgenote: “
Truus naait het halve bos aan elkaar.”Henk Peeters overleed in 2013, Truus Nienhuis op 90-jarige leeftijd in 2019.
Werken van Truus Nienhuis zijn te vinden in:
- Arnhem, Stichting Historisch Boerderij Onderzoek;
- Bochum, Kunstmuseum;
- Delft, Kunstcentrum Delft;
- Den Haag, Haags Gemeentemuseum;
- Eindhoven, Stedelijk Van Abbemuseum;
- Essen, Museum Folkwang;
- Maastricht, Bonnefantenmuseum.