Sjef Henderickx - uitgesproken Kleur Ets "de Baviaan" gesigneerd en gedateerd - Verkocht

Aan het werk van Sjef Henderickx ligt een sterke drang tot verzamelen ten grondslag. Wie zijn atelier bezoekt wordt daar getroffen door een verbazingwekkende hoeveelheid voorwerpen van zeer uiteenlopende herkomst: afgedankte gebruiksvoorwerpen met een patina van vele jaren, kitscherige ornamenten en beeldjes, curieuze plakboeken en wonderlijke zaken uit de natuur. Die verzamelwoede begon al in zijn vroege jeugd, toen hij in de schuur van de tuin van zijn ouderlijk huis bij wijze van spel een eigen natuurhistorisch museum inrichtte. Het verzamelen, als vorm van Spurensicherung, zette zich ook voort in zijn belangstelling voor de archeologie, die door Henderickx als amateur werd beoefend. Het is bij uitstek in deze tak van wetenschap dat het verzamelen van sporen, die eeuwenlang door de aarde bedekt zijn geweest, een onmisbare aanvulling vanuit de verbeelding behoeft, om tot de reconstructie van een historische werkelijkheid te komen.

Henderickx' verzameldrift is dan ook geen bezitsdrang, of slechts gericht op het plezier van de speurtocht, maar is het verzamelen als prikkel en als grondstof voor de verbeeldingskracht. Al die voorwerpen in zijn atelier wachten op hun plek, totdat ze een nieuwe betekenis krijgen. Vaak zijn het niet de voorwerpen die voor die prikkel zorgen, maar hun samenhang met de andere voorwerpen in het atelier. Door ze in wonderbaarlijke lichtvoetige combinaties samen te voegen en - vaak letterlijk - te ontdoen van hun normale gedaante, door ze af te slijpen of te omhullen met papier mache, legt hij ze een andere, een meer universele en associatieve betekenis op, vol verwijzingen naar de klassieke mythologie, filosofie en alchemie. Er gaan vaak jaren overheen voordat deze bedekte betekenis zich openbaart, maar dan is het alsof in dit proces van poëtische transformatie de voorwerpen hun wereldse schijngestalte hebben afgelegd en zich voegen in een archetypisch universum waar tijd geen rol speelt. Kijken naar het werk van Sjef Henderickx is dan ook deelgenoot worden van een universele geschiedenis.

Ludo van Halem 

• Rijksmuseum Amsterdam